| Salamandra plamista | |
|---|---|
 Salamandra salamandra | |
| Gromada | płazy |
| Rząd | płazy ogoniaste |
| Rodzina | salamandrowate |
| Długość ciała | 14-22 cm |
| Liczba młodych | 10-80 larw w partii |
| Pokarm | owady lądowe, ślimaki |
Wygląd
Salamandra plamista to największy przedstawiciel europejskich płazów ogoniastych. Samice są większe od samców. Zwierzę ma krępe i walcowate ciało, głowę - płaską i szeroką, oczy - wyłupiaste. Wilgotna, błyszcząca skóra pokryta żółtymi lub pomarańczowymi plamami. Ponieważ salamandra nie potrafi uciec przed napastnikiem, wykształciła inny system obronny. Otóż na grzbietowej stronie głowy ma gruczoły przyuszne (parodyty) wydzielające mleczny, gęsty jad zwany salamandryną. Substancja ta wydzielana jest również przez liczne
gruczoły skórne. Podrażnia ona śluzówkę jamy gębowej napastnika.
Występowanie
Zamieszkuje Europę (jej zachodnią, środkową i południową część), Azję Mniejszą i Afrykę Północną. W Polsce spotykana jest w Karpatach, Sudetach i na Pogórzu. W tatrach występuje rzadko, dochodzi tam do 1100 m n.p.m. Preferuje tereny porośnięte mszakami i paprociami, które charakterystyczne są dla lasów o wilgotnym, kamiennym podłożu.
Rozmnażanie
Salamandra plamista należy do zwierząt jajożyworodnych. Ponieważ osłony jajowe pękają w momencie porodu lub tuż przed nim, samica rodzi zdolne do poruszania się larwy. Gody odbywają się na lądzie, od wiosny do jesieni, co zależy od warunków klimatycznych. Tylko w bardzo sprzyjających warunkach młode rodzą się jeszcze w tym samym roku. Najczęściej samica rodzi wiosną następnego roku, nocą, w wodzie.
Życie
Płaz ten prowadzi nocny tryb życia. W ciągu dnia chowa się w norach drobnych ssaków ssaków, pod kamieniami i kłodami. Ponieważ jest zwierzęciem wilgociolubnym, przebywa w pobliżu strumieni i innych źródeł wody. Nie potrafi dobrze pływać. Podczas polowania salamandra jest bardzo niezgrabna - nie stanowi zatem zagrożenia dla szybszych owadów i pajęczaków. W sen zimowy zapada na przełomie października i listopada, choć można ją spodkać jeszcze w grudniu podczas ocieplania..
Zagrożenia
Ponieważ salamandra prowadzi nocny tryb życia, ma niewielu wrogów. Głównie zagrożenia stanowi dla niej człowiek. Jest łapana przez dzieci i rozjeżdżana przez samochody. Z kolei regulacja potoków górskich powoduje, że salamandra topi się, a wyklute larwy nie mają wystarczającej ilości pokarmu i odpowiednich kryjówek.
Ciekawostki
- Salamandra plamista w Polsce jest obięta całkowitą ochroną.
- Układ i kształt plam na ciele każdej salamandry jest niepowtarzalny.
- Naturalnymi wrogami salamandry są jeże, które wykazują odporność na jej jad.
